Centrum Weterynaryjne Jacka SzulcaBlog

Czym jest zapalenie dolnych dróg moczowych kotów (FLUTD) / Syndrom urologiczny kotów (iSUK)?

Jest to zespół zaburzeń obejmujący dolne drogi moczowe (pęcherz moczowy, cewka moczowa). Schorzenie nazywane jest syndromem, gdyż bierze w nim udział wiele czynników, w tym stres, a także często nawraca.

Jakie są objawy?

• krwiomocz
• częstomocz
• wokalizacja przy oddawaniu moczu
• wylizywanie okolicy narządów płciowych
• oddawanie moczu w niewłaściwych miejscach
• utrudnione oddawanie moczu w małych ilościach
• objawy ogólne - brak apetytu, apatia, niechęć do zabawy

Jakie koty są predysponowane?

• koty w wieku 1-10 lat (najbardziej 2-7 lat)
• samce, kastrowane kocury
• koty nerwowe, płochliwe, agresywne, neurotycznie przywiązane do opiekuna, wrażliwe
• koty niewychodzące, korzystające z kuwety
• koty żywione suchym pokarmem, pijące mało wody
• koty otyłe, mało aktywne
• koty z mieszkań o większej liczbie kotów
• koty narażone na stres

Jakie są przyczyny tego schorzenia?

W literaturze schorzenie opisywane jest jako „idiopatyczne”, czyli takie, którego przyczyny nie zostały do końca poznane i wyjaśnione. Wiemy jak je rozpoznać, mniej więcej jak z nim walczyć, ale nie do końca wiemy co je wywołuje.
Obecnie przyczyn szuka się w infekcjach wirusowych i bakteryjnych pęcherza moczowego, kamicy moczowej, niedoborze glikozaminoglikanów (które normalnie „chronią” śluzówkę pęcherza) i wiele, wiele innych czynników.
Efektem jest powstawanie czopu mineralno-śluzowo-białkowego, który czopuje całkowicie lub częściowo drogi wyprowadzające mocz. Kocury, z powodu budowy anatomicznej cewki moczowej, znacznie częściej odczuwają dolegliwości związane z jej zaczopowaniem.

Właściciel musi sobie uświadomić, że w dużej mierze choroba ta jest uzależniona od behawioru zwierzęcia, czyli jego psychiki i sposobu reagowania na środowisko. Dlatego tak trudno z nią walczyć. U podłoża kolejnych epizodów choroby najczęściej leży stres.
Wielu właścicieli zapyta: „a czym może się stresować mój kot mieszkający w domu?!”.
Postarajmy na chwilę stać się kotem i spojrzeć na świat jego oczami :). Wyobraźmy sobie, że ten mały łowca, pełny instynktów, o doskonałych zmysłach i wielkiej inteligencji ma do dyspozycji trzy pomieszczenia, na które patrzy przez tygodnie, miesiące, lata... On zna tam doskonale miejsce każdego przedmiotu, każdą osobę w domu, każdy jej zwyczaj. Dla takiego kota zmiana położenia dywanu jest czymś wielkim! Dodatkowo koty, kierujące się nadal pierwotnymi instynktami, mają silne potrzeby- drapania, wspinania się, polowania. Czy środowisko Twojego kota pozwala zaspokajać mu te instynkty? Czy Ty bierzesz w tym udział?

Jak radzić sobie z FLUTD?

Przy każdym epizodzie zaczopowania natychmiast udać się do weterynarza! Skutki długotrwałego wstrzymania moczu mogą prowadzić do poważnych zmian - niewydolności nerek, pęknięcia pęcherza moczowego, nawet w konsekwencji śmierci zwierzęcia.
Konieczne jest wykonanie badań (badanie moczu, usg/rtg pęcherza moczowego, posiew moczu, badania krwi) i udrożnienie cewki moczowej oraz wprowadzenie farmakoterapii - leków rozkurczowych, przeciwbólowych, czasem antybiotyków, odpowiedniej diety.
Przy często nawracających epizodach FLUTD i ich ciężkim przebiegu możliwe jest chirurgiczne wyszycie cewki moczowej.

Co może zrobić właściciel, by pomóc swojemu kotu, zmniejszyć nasilenie epizodów FLUTD?

• multimodalna modyfikacja środowiska:
  • ilość kuwet równa ilości kotów w domu plus jedna! Czyli: 1 kot w domu = 2 kuwety, 2 koty = 3 kuwety itd.
  • kuwety w miejscach cichych, spokojnych, zawsze posprzątane i czyste (sprzątanie co najmniej 2 x dziennie, wymiana żwirku 1 x w tygodniu, nieużywanie do mycia silnie zapachowych detergentów)
  • zwiększenie ilości pobieranej wody- najlepiej karmić kota karmą mokrą lub „zupkami” robionymi poprzez maksymalne rozmoczenie karmy suchej; miski z codziennie wymienianą wodą rozstawione w wielu miejscach w domu, fontanny, by zachęcić kota do pobierania wody
  • po badaniu moczu wybór karmy dostosowanej do rodzaju schorzenia (najczęściej typu „urinary”)
  • dbanie o stałość w środowisku kota- stałe pory karmienia, zabaw itd.
  • karmienie 2-3 x dziennie, brak dostępu dla kota do pokarmu przez całą dobę
  • zapewnienie kotu miejsca do schronienia, gdzie czuje się bezpiecznie i nikt go nie niepokoi
  • zminimalizowanie walk między kotami w stadzie- zapewnienie osobnych zasobów każdemu z kotów, miejsc wypoczynku, kuwet, osobnych miejsc karmienia, misek
  • wyposażenie mieszkania w drapaki, półki do skakania, drabinki do wspinania, tunele, hamaki, zakup myszek, wędek do wspólnej zabawy z kotem w „łowy”, specjalnych kul-karmników dla kota, imitujących polowanie na jedzenie. Rynek pełen jest kocich zabawek i gadżetów! Koty muszą mieć w domu miejsca do wspinaczki, chowania się i zabawy
  • kocimiętka, korzeń kozłka - dostępne w sprayach, proszkach- relaksują wiele kotów i zachęcają je do zabawy
  • terapia feromonami- syntetyczne kocie feromony dostępne są w handlu jako dyfuzory do kontaktu typu Feliway lub obroże feromonowe, mają za zadanie uspokajać kota, bez efektu „ogłupienia”, zmniejszają reakcję na stres
• stosowanie trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (najlepiej zbadanym przy FLUTD jest amitryptylina, działająca nie tylko w obszarze centralnego układu nerwowego, ale także mająca wpływ na unerwienie pęcherza moczowego oraz mięśni odpowiadających za oddawanie moczu)
• skierowanie się do behawiorysty w celu uzyskania pomocy i rad w zakresie psychiki kota oraz postępowania z nim
• odchudzenie kota, zwiększenie jego aktywności
• zapewnienie mu ruchu na świeżym powietrzu w bezpiecznych warunkach (nie każdy kot będzie to tolerował, dla niektórych będzie to duży stres)
• szeroko pojęta stabilizacja życia kota i na miarę możliwości unikanie czynników stresogennych lub odpowiednio wczesne działanie farmakologiczne i wspomagające przed przewidywanym okresem stresu (np. Feromony wprowadzone parę tygodni przed przybyciem nowego domownika, leki uspokajające lub amitryptylina z parotygodniowym wyprzedzeniem przed remontem itp.)

Schorzenie często nawraca, wymaga wiele uwagi, wyrozumiałości i cierpliwości ze strony opiekuna. Jest jednak możliwe do opanowania!
Postarajmy się tylko przez chwilę pomyśleć jak kot... :)